Ruiny czternastowiecznego zamku w Łowiczu

Widząc takie banery na ogrodzeniu, trudno było się oprzeć.





Tylko jak tam się dostać... Wszelkie bramy i furty zamknięte.
Trudno się mówi i ruszyliśmy na skróty.




Tylko ciiiiii.....

nie mówcie nikomu ;)
Wejście trudne i paskudne, a do tego nieudane. 
Będąc już po drugiej stronie siatki odezwał się pies.
Udało się pstryknąć fotkę. I... w nogi, zwialiśmy.



Nikt nie ucierpiał ale strachu się najedliśmy ;-)))
No to szukamy dalej. Musimy tam wejść.



I weszliśmy ;-) 
Znaleźliśmy info: dzwoń pod... i zadzwoniliśmy. 
Już podczas rozmowy słyszeliśmy życie po drugiej stronie.
Udało się ;-) ;-) ;-)




Do końca XVIII w. była to najbardziej znamienita rezydencja polskich prymasów. 
Dziś ślady jego złotego okresu obserwować można już tylko na rycinach.



Stare ryciny przedstawiająca łowicki zamek

Po ustanowieniu Łowicza siedzibą arcybiskupa przez Wojciecha Jastrzębca (w 1433 roku) zamek był rozbudowywany i upiększany - dzięki inspiracjom Jana Łaskiego w XVI wieku posiadał wczesnorenesansowy charakter. Zachowane ryciny przedstawiają rezydencję prymasowską jako budowlę obronną, składającą się z dwóch równolegle ustawionych budynków połączonych wieżą bramną.

Historia nie oszczędzała łowickiej warowni, tak iż do czasów współczesnych dotrwał jedynie fragment murów dawnego zamku wysokiego.






Jednak w okresie swojej świetności udzielał gościny wielu dostojnikom, 
w tym królom Polski m. in. Zygmuntowi Augustowi, Stefanowi Batoremu, Zygmuntowi III Wazie, Janowi Kazimierzowi. 
Na zamku na przełomie XVIII i XIX w. mieszkał również Ignacy Krasicki.
Aktualnie obiekt znajduje się w rękach prywatnych, 
lecz szczęśliwie udostępniany jest zwiedzającym.


Historia
Łowicki zamek gotycki wzniósł w 1355 r. arcybiskup Jarosław Bogoria Skotniki. 
Ulokowano go na brzegu Bzury, a otaczające go rozlewiska broniły dostępu do warowni arcybiskupów. 


Od 1433 r., 
kiedy Łowicz stał się siedzibą arcybiskupów, zamek rozbudowywano, dodając mu splendoru. 


Była to budowla czworoboczna z kurtynowymi murami, otoczona fosą. W obrębie założenia obronnego znajdowały się oddzielone dziedzińcem dwa budynki. Jeden – północny – pełnił funkcję rezydencjonalną, drugi zaś – południowy – usługową. Elementem wschodniej kurtyny murów była wieża bramna. 

 

W XVI w. dzięki arcybiskupowi Janowi Łaskiemu zamek przebudowano w stylu renesansowym, wprowadzono m.in. attyki, co wyraźnie pozbawiło go dotychczasowej surowości. Wówczas do dawnej gotyckiej części założenia, zwanej zamkiem wysokim, dobudowano zamek niski. Ten ostatni otoczony był fosą zasilaną wodami pobliskiej Bzury.


Zamek wysoki nadal stanowił część rezydencjonalną, jako siedziba prymasa, wówczas najważniejszej po królu osoby w Rzeczpospolitej. W reprezentacyjnej Sali Królewskiej, z siedmioma oknami, znajdowały się portrety władców Polski, a także arcybiskupów gnieźnieńskich. 

 

Freski i złote kule stanowiły dekorację stropu. Polichromie, piękne kominki i piece zdobiły pozostałe sale zamkowe. W przylegającej do Sali Królewskiej czterokondygnacyjnej wieży bramnej istniała kaplica pw. śś. Mikołaja, Anny i Barbary.

 

W drewnianym zamku niskim znajdowały się budynki mieszkalne dla urzędników i służby, pomieszczenia gospodarcze, kaplica dekorowana herbami Krzyckiego, a ponadto tzw. wielka sala dla dworu. Zamek niski zmienił swoje oblicze za sprawą prymasa Jakuba Uchańskiego, który w 1573 r. usunął dotychczasowe drewniane elementy i wybudował pałac w stylu renesansowym z arkadową fasadą.

Następni prymasi rezydujący na łowickim zamku w wieku XVI utrzymywali go w renesansowym stylu co zdecydowało o dalszym rozkwicie założenia. Połączono również zamek górny z dolnym, zaś funkcje gospodarcze przeniesiono na nowe podzamcze.


Około 1655 r. zamek posiadał już fortyfikacje bastionowe. 
Od tego momentu zamek podupadał. Niszczony i ograbiany, najpierw przez Szwedów podczas potopu, następnie przez Rosjan w okresie konfederacji barskiej. 
Rosjanie urządzili w jego części więzienie.

  

W I poł. XVIII w. próbowano odbudować zamek. 
W 1787 r. z inicjatywy prymasa Michała Poniatowskiego na zamku otwarto manufakturę płótna, 
zaś pięć lat później drukarnię.
Pożar w 1794 r. dokonał ostatecznego zniszczenia. 

 

W okresie zaborów zamek rozebrano i wysadzono pozostałości murów. 
Podczas I wojny światowej ulokowano tutaj cmentarz wojskowy.

 

Po II wojnie światowej przez dawny zamek niski wytyczono trasę do Łodzi, niszcząc już całkowicie układ założenia dawnej warowni.


I tak zakończyła się nasza kolejna przygoda z historią.

foto Kacper Dondziak                                                

Ciekawostka...
Zanim na rozlewiskach Bzury powstał okazały zamek, 
to już w XI w. istniał tutaj gród drewniano-ziemny. 
Leżał on przy przeprawie przez rzekę, zaś osada, 
którą przy nim założono, stała się kolebką Łowicza.
Zamek leży na tej samej długości geograficznej 
co kaplica na Wawelu.





woj. łódzkie 

pow. łowicki
gmina Łowicz



źródło: zamkiobronne.pl, lowiczturystyczny.eu, zamkilodzkie.pl, wikipedia




2 komentarze:

  1. A od której strony mam sie dostać? i kto mnie przywita?

    OdpowiedzUsuń
  2. Dorotko, jadąc od Łodzi na samym początku przy rzeczce jest pierwsza brama. Tam jest tabliczka z telefonem. Umówisz się z właścicielami i wejdziesz na kawkę czy herbatkę którą będziesz popijać przy opowieściach przemiłych gospodarzy Groncekich ;-)

    OdpowiedzUsuń