Legnica - Zamek Piastów Śląskich

Legnicki zamek to jedna z pierwszych murowanych warowni na ziemiach polskich, wybudowany został na terenie dawnego grodu i podgrodzia w końcu XII w., 

w czasach panowania 

księcia śląskiego Henryka Brodatego. 

W miejscu drewniano-ziemnego zespołu grodowego wzniesiono wtedy kilka znacznych budowli ceglanych. 

Przede wszystkim palatium i dwie wieże obronne nazwane później 

imieniem św. Piotra (patrona Legnicy) 

oraz 

św. Jadwigi (żony Henryka Brodatego i śląskiej świętej). 

Wspaniałość i znaczenie siedziby 

ks. Henryka Brodatego i jego syna 

Henryka Pobożnego,

 

stworzonej na miarę ich królewskich ambicji, 

została też dodatkowo podkreślona 

przez 

dwunastoboczną kaplicę 

wzniesioną w bezpośrednim sąsiedztwie 

palatium 

w latach 20-tych XIII w.

Dzisiejszy swój wygląd zamek zawdzięcza ciągłym rozbudowom i wielokrotnym przebudowom w duchu kolejnych epok, 

a także rujnującym go doszczętnie wielkim pożarom z lat
1711, 1835 i 1945. 

Pierwotnie oddzielone od siebie palatium i obie wieże z czasem zrosły się ze sobą w jednolitą bryłę. 

Rozbudowy gmachu przeprowadzone 

przez ks. Fryderyka II (1480-1547) i 

Jerzego Rudolfa (1595-1653) 

nadały mu układ czworoboku obwiedzionego fortyfikacjami z czterema bastejami w narożach. 

Skrzydła zamkowe utworzyły wewnętrzny dziedziniec przedzielony na dwie części przez mur kurtynowy z wieżą zegarową, 

który w XIX w. został zastąpiony budynkiem o neorenesansowej fasadzie, przypominającej galerię. 

Do początku XVI w. wjazdu na zamek strzegła
zachodnia wieża św. Jadwigi. 

Od czasów księcia Fryderyka II (1. poł XVI w.) do wnętrza można się dostać przez istniejącą do dziś bramę wjazdową i długą sień przejazdową pod wschodnim skrzydłem zamku.

Król pruski Fryderyk II w 1764 r. polecił rozebrać fortyfikacje zamkowe, a w 1793 r. zasypano też fosy i zlikwidowano most prowadzący do zamku.

Zamek, zniszczony w maju 1945 r. w blisko siedemdziesięciu procentach, został odbudowany w latach 1960-1970.

Obie cylindryczne wieże zamkowe miały pierwotnie po ok. 20 m wysokości. 

Pomieszczenia w ich dolnych partiach służyły za więzienie, do którego opuszczano skazańców ze znajdującej się nad nimi izby straży, 

w górnych mieściły się izby mieszkalne. 

Obie wieże za czasów ks. Ludwika II (1385-1436) zostały ponad dwukrotnie podwyższone. 

Wówczas też wieża 

św. Jadwigi zyskała ganek z krenelażem. 

W mieszczącej się poniżej niego dawnej izbie mieszkalnej, nazywanej też 

„komnatą św. Jadwigi” lub 

„zieloną komnatą” 

na początku XVI w. została urządzona Komnata Różana 

z bogatą polichromią wyrażającą cechy ówczesnej kultury rycersko-dworskiej. 

W całym kompleksie szczególnie godne uwagi są te partie, które zachowały swą oryginalną formę. 

Do takich bez wątpienia należy wspaniała brama zamkowa, najwcześniejszy zabytek architektury renesansowej w Legnicy, dzieło Jerzego z Ambergu.

Renesansowy portal bramy wjazdowej na zamek
z czasów księcia legnickiego Fryderyka II wg. rys. T.Blätterbauera z końca XIX w. 

Portal bramy zdobią trzy kolumny kandelabrowe, na których wspiera się bogato rzeźbiony fryz z medalionami portretowymi fundatora tego założenia ks. legnickiego Fryderyka II i jego żony Zofii Brandenburskiej oraz kartusz herbowy z orłem śląskim. 

Z dziedzińca możemy oglądać odsłoniętą w trakcie badań architektoniczno-konserwatorskich w latach 60-tych XX w. północną ścianę palatium. 

Ceglany mur i zachowane w nim detale architektoniczne oddają skalę i charakter tej budowli. 

Do niedawna sądzono iż zamek powstał za sprawą 
księcia Henryka Brodatego w latach 20-tych 
XIII wieku na terenie dawnego grodu z przełomu IX/X wieku.

Jednak najnowsze badania archeologów z Wrocławia dowiodły, 
że budowla jest starsza i powstała 
w II połowie XII wieku za sprawą księcia Bolesława Wysokiego.



I tak mój blog "wspaniały"
archeolodzy konkretnie przekopali
;-)

Województwo - dolnośląskie

Powiat - miasto na prawach powiatu

źródło: zamki.res.pl, zabytki.legnica.eu, wikipedia