Oporów - Zamek Oporowskich

Oporów po raz pierwszy jest wymieniany w roku 1363. 
Jego ówczesnym właścicielem był kanonik i archidiakon gnieźnieński-Bogusław. 
Jego ojca, Stefana, chorążego łęczyckiego uważa się za budowniczego najstarszej siedziby Oporowskich, czyli drewnianego dworu, wzniesionego w połowie XIV wieku, a spalonego w drugiej połowie tego samego wieku. 



Budowla ta stała w miejscu dzisiejszego parku.



Murowany zamek ufundował prawdopodobnie Mikołaj Oporowski, wojewoda łęczycki. 
Obiekt powstał na naturalnym wzniesieniu, które zostało przekształcone na wyspę, którą otaczała fosa. 



Warownia miała się składać z narożnej wieży, budynku mieszkalnego, usytuowanego w partii wschodniej, oraz murów obwodowych. 

Jednak Mikołaj zmarł w roku 1425, przed końcem prac. W chwili jego śmierci wybudowana była jedynie wieża. Był to czterokondygnacyjny budynek o wymiarach 9,6x8,3 m. oskarpowany w zachodnich narożach. 
Do budowy użyto cegły, fundamenty natomiast były z kamienia.

Po śmierci Mikołaja spadkobiercą Oporowa został jego syn, Władysław. 
Był on jednym z najbardziej wpływowych polityków zarówno na dworze króla Władysława Jagiełły jak i Kazimierza Jagiellończyka. Sprawował urząd podkanclerzego koronnego był także biskupem włocławskim a następnie arcybiskupem gnieźnieńskim i prymasem. 

Kontynuował on budowę zamku, lecz w innej formie, niż jego ojciec.



Zrezygnował z budynku wschodniego, wznosząc w jego miejscu basztę, w której umieścił kaplicę. 
Baszta była w kształcie półelipsy, a w wyższej partii sześcioboczna, przystosowana do użycia broni palnej. 



Wjazd do zamku znajdował się w kurtynie zachodniej. Posiadał rozbudowane przedbramie lub budynek bramny oraz most zwodzony. 



Podobno w czasie budowy zamku Władysław Oporowski zaniedbywał sprawy publiczne, skupiając swoją uwagę na siedzibę, w której chciał spędzić ostatnie lata swojej starości.
W XVI wieku spadła potęga rodu Oporowskich, majątek ulegał rozproszeniu. W roku 1632 właścicielami Oporowa zostali Barbara i Piotr Tarnowscy herbu Rola.



Właśnie wtedy, gdy zamek należał do Tarnowskich, został zniszczony, jedyny raz w swojej historii. 
W roku 1657 został spalony przez Szwedów. 
Spalił się dach domu mieszkalnego, oraz stropy i górne kondygnacje wieży. 
Zamek został odbudowany pod koniec XVII wieku.  
A na południe od zamku założono istniejący do dzisiaj ogród.

  

   


W roku 1725 Zamek w Oporowie kupił podkomorzy gostyniński Jan Sołłohub.

 

Jego syn Józef dokonał przebudowy rezydencji. 
Poprzez połączenie domu mieszkalnego i wieży powstało krótkie skrzydło zachodnie. Był to jednopiętrowy budynek mieszczący w przyziemiu sień z klatką schodową a na piętrze komnatę. Następstwem przebudowy bramy była likwidacja pierwotnych otworów wejściowych do domu mieszkalnego i wieży oraz zastąpienie mostu zwodzonego stałym pomostem. Zamek zyskał barokowy wystrój, modny w tamtych czasach.

   


Następnymi właścicielami Oporowa byli Pociejowie, 
kolejni to rodzina Orsetti. Tomasz Orsetti w latach 1837-44 przeprowadził remont połączony z niewielka rozbudową.



Następni właściciele tak zadłużyli majątek, że przeszedł on w roku 1930 na własność Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Warszawie. 

  

Zamek został zlicytowany i nabył go Szymon Karski. Do wybuchu drugiej wojny światowej zabytkiem zarządzał administrator Gustaw Skotnicki.

Elewacja bramna w połowie XIX wieku, "Tygodnik Ilustrowany", 1864 rok.


Po wojnie kompleks zamkowo-parkowy przeszedł na własność państwa. Obiekt został poddany gruntownym pracom konserwatorskim. W ich wyniku dokonano znacznej regotyzacji zamku.
Zamek w takiej formie jak dziś nigdy nie istniał. Jest kompromisem pomiędzy próbą nadania mu pierwotnego, gotyckiego wyglądu, a przebudowami na przestrzeni wieków.



Mimo to tworzy harmonijną całość i jest po prostu... zgrabny.

W zamku znajduje się muzeum z różnymi eksponatami jak stare meble, naczynia i innego rodzaju elementy wyposażenia dawnych wnętrz. 
Znajdziemy tam też stare strzelby i zbroje, oraz dzieła sztuki.

  

 

  

 


 



Województwo - łódzkie
Powiat - kutnowski
Gmina - Oporów


źródło: przewodnik zamkowy, wikipedia, zamkilodzkie.pl


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz