Kalsk - pałac Otto von Sydowa

Pałac usytuowany jest w centralnej części wsi, po wschodniej stronie głównej drogi z Sulechowa do Świebodzina. Stanowi on główny element przestrzennego założenia składającego się z parku i folwarku.

Od północy i zachodu otacza go park krajobrazowy, od wschodu dawny dziedziniec reprezentacyjny zagospodarowany ozdobnie z zielenią, za nim znajduje się częściowo zachowana zabudowa zespołu folwarcznego.

Rezydencja użytkowana jest wraz z całym założeniem przez
Instytut Zarządzania i Inżynierii Rolnej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Sulechowie.

W XVI wieku wieś została podzielona między rodzinę von Bornstädt i von Löben. Oba rody posiadały tu swoje folwarki. Od początku XVII wieku całość dóbr znalazła się w rękach familii von Bornstädt i pozostała w ich władaniu do końca XVIII wieku.
Pierwsza siedziba szlachecka została założona na przełomie XVII i XVIII w., kiedy właścicielami majątku była rodzina Bornstädt.
W 1792 roku majtek w Kalsku kupił Ludwig von Sydow – porucznik pułku dragonów, późniejszy dyrektor prowincji głogowsko-żagańskiej oraz właściciel Smardzewa i Szczańca.

Po jego śmierci, w 1821 roku, dobra przejął jego trzeci, najmłodszy syn, Ferdinand ze Smardzewa. Ferdinand umarł w 1826 roku i pozostawił po sobie dwoje dzieci.
Spadkobiercą posiadłości w Kalsku został małoletni Otto, będący pod kuratelą ciotki, Charlotte Zaleskiej von Zimmermann z domu von Sydow.

W 1852 roku Otto zawarł związek małżeński z Johanną von Unruh. Z inicjatywy Otta w XIX w. przebudowano pałac i założono park.
Rezydencję objął po ojcu Karl von Sydow.
Do 1945 roku dobra pozostały w rękach rodziny von Sydow.

Po wojnie majątek przejął Skarb Państwa.
Od 1969 roku pałac był użytkowany przez Rolniczy Zakład Doświadczalny, następnie Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego.
W latach siedemdziesiątych mieścił się w nim Ośrodek Szkoleniowy Mechanizatorów, przedszkole, biblioteka, magazyn BHP.
Od 1995 roku budynek wszedł w skład
Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
W 1998 został przekazany przez
Agencję Rolną Skarbu Państwa na potrzeby
Wyższej Szkoły Zawodowej Administracji Publicznej w Sulechowie.
Został wówczas wyremontowany i adaptowany na potrzeby szkoły.

Pałac założony jest na planie podkowy, z ośmioboczną wieżą usytuowaną w narożniku północno-wschodnim. 

Dwukondygnacyjną, podpiwniczoną bryłę akcentują ryzalit i pseudoryzalit z dobudówką, umieszczone na osi wschód-zachód oraz trzykondygnacyjna wieża zwieńczona krenelażem. Korpus nakrywa dach czterospadowy z naczółkiem od południa. Nad skrzydłem północnym rozpięty jest dach trzyspadowy, a nad południowym niższy, dwuspadowy.

Fasada wyróżniona jest w centralnej części trzyosiowym ryzalitem, mieszczącym w parterze główne wejście, przesłonięte gankiem wspartym na dwóch kolumnach. Powyżej nad środkowym oknem wmurowana jest kamienna tablica z kartuszem, przedstawiającym herb rodziny von Sydow. 

Po lewej stronie ryzalitu, na wysokości piętra znajduje się balkon podtrzymywany trzema kolumnami, a pod nim drugie drzwi prowadzące do wnętrza budynku. W przeciwległym narożniku ulokowana jest wieża. 

Elewację ogrodową tworzą ściany skrzydeł bocznych i elewacji tylnej korpusu. 

Wewnątrz pałacu częściowo zachował się amfiladowy układ pomieszczeń piętra, reprezentacyjna sień z klatką schodową i drewnianymi schodami, sztukatorska dekoracja sufitów, stolarka drzwi jak podaje lwkz.pl

 

Jak widać na powyższym zdjęciu komina, pałac od strony południa przylega do terenu kościoła.

Jest to gotycki kościół
pw. MB Częstochowskiej
kryty gontem, 
zbudowany w XVI wieku,
pierwotne wyposażenie zostało zniszczone po
II wojnie światowej, 
ocalała tylko wieża z XIX wieku.

Województwo lubuskie

Powiat zielonogórski

Gmina Sulechów
czerwiec 2022

źródło; polskiezabytki.pl, lwkz.pl, polskaniezwykla.pl, wikipedia.